CMMI
CMMI “Capability Maturity Model Integration”, “Entegre Yetenek Olgunluk Modeli” anlamına gelen bir referans modeldir. CMMI, Carnegie Mellon Üniversitesi’ne bağlı Yazılım Mühendisliği Enstitüsü (SEI) tarafından Amerikan Savunma Bakanlığı’nın (Department of Defense, DoD) isteği üzerine 1986 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. Dünyada 101 ülkede CMMI kullanılmaktadır ve aralarında Amerika, İngiltere ve Çin’in olduğu 11 ülke hükümeti, ülkenin ekonomik kalkınması için CMMI’a yatırım yapmaktadır. CMMI bugün itibariyle 10 dile çevrilmiştir. Türkçe çevirisi yoktur. Amerika Birleşik Devletlerinde, birçok askeri ve kamu projelerinde yüklenicilerinin CMMI modeline göre derecelendirilmiş olması ve minimum seviye 3 olması beklenmektedir.
Son Olarak, 20 Şubat – 3 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilen CMMI Seviye 5 değerlendirmesini başarıyla tamamlayan TÜBİTAK BİLGEM YTE, Türkiye genelinde kamu kurum ve kuruluşları arasında CMMI 5 seviyesine ulaşan tek ve ilk kurum olma özelliğini kazanmıştır. Türkiye’de CMMI Seviye 5 olan 3 kurum (Huawei Telekomunikasyon, Milsoft ve TÜBİTAK BİLGEM YTE), dünya genelinde ise bu seviyeye sahip yaklaşık 500 kurum ve kuruluş bulunmaktadır. Türkiye’de CMMI Seviye 3 olan 35 tane kurum ve kuruluş bulunmaktadır. (Tüm kurumların listesine Türkiyede CMMI Belgesi Sahibi Kuruluşlar_15Mayıs 2017 belgesinden ulaşabilirsiniz.)
CMMI Bakış Açısının Önemi
Olgunluk modelinin geliştirilmesi konusu, Global şirketlerin üst düzey yöneticilerinin yarısının gündeminin ilk üç sırasında yer almaktadır. (McKinsey & Co)
Kuruluşların %70’inden fazlası yetenek boşluğunu ilk 5 zorluklarından biri olarak tanımlamaktadır. (Bersin By Deloitte)
CMMI derecelendirmesi yazılım geliştirme sürecini önceden kestirilemez bir iş olmaktan çıkartıp yönetilebilir, ölçülebilir, tahmin edilebilir ve tekrarlanabilir bir süreç haline getirmeyi hedeflemektedir. CMMI modeli, bir kurumun ya da kurum içindeki bir sürecin, sağlık durumu hakkında bilgi vermektedir. “NE” lerin olması gerektiği gibi olduğunu ve “NE” lerin olması gerektiği gibi olmadığını göstermektedir. Bu bilgi, kendini iyileştirmek isteyen kurumların ya da projelerini hangi kuruma ihale etmek için karar vermek durumunda olan satın alıcıların, çok işine yaramaktadır.
CMMI modeli, şirket olarak ya da bir topluluk olarak en iyi duruma gelmenin yolunu göstermektedir. Şirketi yönetirken, şirket içindeki işler gerçekleştirilirken, kişisel egolardan çok, topluma faydanın ön plana çıktığı şirketleri yaratmak amaçlanmıştır. Şirketin, günlük işleyişinin, yönetiminin gerçek insanlardan alınıp süreçlere devir edilmesi önerilmektedir. Böylece şirket yöneticileri, insanları değil süreçleri yöneteceklerdir. Yön-etmek burada yön vermek anlamına gelmektedir. Süreçleri oluşturacak olanlar süreçleri gerçekleştiren çalışanların ta kendileridir. Çalışanlar bu şekilde kendi kendilerini yönetebilecektir. Yani özgür olacaklar. Yeniçağda, en önemli ekonomik sonuçlar yaratıcılık ve yenilikçilik ile elde edilebilmektedir. Sadece özgür insanlar gerçekten yaratıcı ve yenilikçi olabilir. Dolayısı ile bu şirketler yaratıcı ve yenilmez olacaklardır. Ayrıca şirket yöneticileri, şirketin günlük işleyiş sorunlarından uzaklaşarak şirketin uzun vadeli, topluma daha fazla katma değer üretebileceği stratejik kararlara odaklanabileceklerdir. İşte CMMI, bu şekilde, özgür, yaratıcı ve yenilikçi bir çalışma düzeni yaratmanın yolunu göstermektedir.
CMMI modelleri birer süreç ya da süreç tanımı değildir. Süreçlerin gerçekleştirilmesinde birer yol göstericidir.
Bu süreç alanlarının her biri kurum içinde var olan ya da kullanılan ve birbirleriyle organik bağı olan süreçlerin bir araya getirilmesinden oluşmaktadır. Süreç alanları birbirlerinden bağımsız olarak tanımlanmış olsa da kurumsal yapı içerisindeki etkileşimlerin herhangi bir süreç iyileştirme çalışmasındaki sonuçları mutlaka gözönünde tutulmalıdır.
CMMI modeli içinde 25 süreç alanı vardır. Bu süreç alanları 4 ana disiplin altında toplanır: Sistem Mühendisliği, Yazılım Mühendisliği, Bütünleşik Ürün ve Süreç Geliştirme ve Tedarikçi Kontrolü (SGTK)
CMMI-DEV, Hizmet ya da ürün “geliştiren” kuruluşlar için tasarlanmıştır. Projeler gerçekleştiren, bu projelerinin sonunda yeni bir ürün ya da hizmet oluşturan kuruluşlar, bu yıldız kümesinden faydalanabilirler. Bu yıldız kümesi dışında CMMI-SVC (Hizmet verme konusunda), CMMI-ACQ (Satın Alma konusunda) yıldız kümeleri vardır.
CMMI, yazılım geliştiren kuruluşların performanslarını iyileştirmek için tanımlanmış etkin süreçlerin temel öğelerini içeren çerçeve yetenek olgunluk modeli ile bu model doğrultusunda olgunluk seviyesini ölçen bir değerlendirme yöntemi (SCAMPI) de sunmaktadır. Değerlendirme CMMI enstitüsü sertifikalı bir denetçinin başkanlığında yapılmakta ve kuruluşlara 1’den 5’e kadar derece verilmektedir.
Yetenek olgunluk modelleri süreçleri 5 seviyede değerlendirirler. Bu seviyeler şunlardır:
- SEVİYE: Süreçler önceden tahmin edilemez, kontrolleri zayıftır ve tepkiseldirler. Anlık çözümler geliştirilir ve acil durumlarda süreçler tamamen bir kenara bırakılır.
- SEVİYE (YÖNETİLEBİLİR) :Süreçler proje bazında tanımlanır ve yönetilir. Projenin süreçleri bir havuzda toplanılarak yönetilir.
- SEVİYE (TANIMLANMIŞ): Süreçler kurum bazında tanımlanır ve yönetilir. Kurumun süreçleri bir havuzda toplanır ve tüm projelerde bu süreçler kullanılır.
- SEVİYE (NİCEL OLARAK YÖNETİLEBİLİR): Süreçler nicel olarak ölçülmekte ve kontrol edilmektedir.
- SEVİYE (EN İYİ):Süreçler ve süreç iyileştirme odak noktasıdır. Hedef, kaliteyi sürekli olarak arttırmaktır.
Yüksek Olgunluk CMMI Seviye 4 ve 5 olgunluk seviyelerine karşılık gelmekte olup yazılım geliştirme süreçlerinin veriye dayalı olarak, istatistiksel yöntemlerle yönetilebilir ve sürekli iyileştirilebilir olarak tanımlanması ve izlenmesidir. CMMI Olgunluk Seviyesi 4 veya 5’e erişen bir kuruluş, istatistiksel ve diğer nicel yöntemleri kullanarak sürekli yetkinlik geliştirme konusuna daha derin bir bağlılık sergilemektedir. Yüksek Olgunluğa sahip kuruluşlar, paydaşların ve müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli olarak gelişmekte, uyarlanmakta ve büyümektedir.
CMMI Seviye 5 dünyada sayılı organizasyonların sahip olduğu bir derecedir. Mevcutta yüksek olgunluk seviyelerine sahip organizasyonların ArGe odaklı faaliyetler gösterdiği, seviye 3 ve altında olan organizasyonların hizmet sunumu kapsamlı faaliyet gösterdiği görülmektedir. Bu durumun arkasında gerek savunma gerek sivil sektörlerde araştırma merkezlerinin sektöre kabiliyet kazandırma ve rehberlik yapma görevleri aracılığıyla önderlik yapma misyonları yatmaktadır. Benzer bir motivasyonla kamu bilişiminde ARGE faaliyetleri ile önderlik eden TÜBİTAK BİLGEM YTE 2008 yılında CMMI-DEV Seviye 3, 2014’te yüksek olgunluk Seviye 4 ve 2017 Mart’ta Seviye 5’e ulaşarak yazılım geliştirmede yüksek olgunluk Kabiliyeti kazanmıştır.
TÜBİTAK BİLGEM YTE bu kapsamda edindiği bilgi ve tecrübe ile dijital devlet ekosisteminde ihtiyaç duyulan olgunluk seviyesinde yazılım geliştirilmesi için gerekli kabiliyetlerin geliştirilmesinde etkin rol oynamayı ekosistemin bir paydaşı olarak hedef edinmiştir.
CMMI® Enstitüsü Hakkında
CMMI Enstitüsü (CMMIInstitute.com) insan, süreç ve teknoloji alanlarında en iyi uygulamaların ilerlemesi için dünyada liderlik yapmaktadır. Enstitü, kuruluşlara yeteneklerini ölçmek ve operasyonlarını en iyi uygulamalarla karşılaştırarak ve performans boşluklarını belirleyerek olgunluğa ulaşmaları için araçları ve desteği sağlar. 25 yılı aşkın bir süredir, havacılık, finans, sağlık hizmetleri, yazılım, savunma, ulaşım ve telekomünikasyon gibi sektörlerde yüksek performans gösteren binlerce kuruluş, CMMI olgunluk derecesi elde etmiş ve yetenekli iş ortakları ve tedarikçiler olduklarını kanıtlamıştır. CMMI’in kuruluşunuzun performansının yükselmesine nasıl yardımcı olabileceği hakkında daha fazla bilgi edinmek için CMMIinstitute.com adresini ziyaret edin.
Visit Linkedin Profile
Emre Alıç, PMP 